استراتژیهای اوجگیری صحیح قاری/ عامل تمایز قاریان از یکدیگر
اردوی آمادگی مسابقات کشوری سازمان اوقاف و امور خیریه در شهرستان ساری، منطقه خزرشهر مجتمع رفاهی نیروی انتظامی با حضور اساتید و قاریانی از سراسر کشور در حال برگزاری است.
استاد غلامرضا شاه میوه مدرس و قاری بینالمللی کشور یکی از اساتید مدعو این اردو است که کارگاه تخصصی صوت و لحن را برگزار کرد در این کارگاه تعدادی از قاریان به قرائت قرعههای انتخابی سازمان اوقاف و امور خیریه برای مرحله کشوری پرداخته و استاد شاه میوه نکات آموزشی لازم را به آنها متذکر شد.
چند استراتژی برای اوج گیری صحیح قاری
شاه میوه در خصوص اوج گیری و نحو آن در مسابقات گفت: در مسابقاتی که قاری باید نهایتا 8 سطر تلاوت کند باید چند استراتژی را برای اوج گیری صحیح در نظر داشته باشد. در مرحله مقدماتی مسابقات تمرکز قاری باید روی صوت و تجوید باشد و لحن متوسطی را ارائه کند چرا که به خاطر کم بودن قطعات جای چندانی با مانور لحنی وجود ندارد و قاری میتواند در همان ردیف اول به اوج گیری اقدام کند.
شاه میوه به بحث القای معانی و اهمیت آن در مسابقات پرداخت و افزود: بخش القای معانی مجموعاً 4 نمره دارد و در تمامی مراحل مسابقه این 4 نمره لحاظ میشود و قاریان باید توجه داشته باشند که قرعهها به لحاظ مفهومی یکسان نیست برای نمونه قاری باید به تفکیکها در هر آیه توجه داشته باشد و قبل از اتمام قطعه فراز و فرودها را تنظیم کند.
مدرس بین المللی قرآن بیان کرد: برخی قطعهها پایان نغمه به حساب میآید اما پایان قطعه محسوب نمیشود لذا ممکن است یک قطعه معنای انتظاری داشته باشد و قاری باید به این نکته توجه داشته و قطعه را به صورت انتظاری برای مستمع اجرا کند.
عامل تمایز قاریان: توجه به القای معنی و ناکوکیها
وی در ادامه افزود: در حال حاضر وضعیت قاریان ما به گونهای است که اکثر آنها در صوت و لحن قوی هستند و چیزی که آنها را از یکدیگر متمایز میکند توجه به القای معنی و توجه به ناکوکیها است که با استرس تشدید میشود.
شاه میوه افزود: قاری باید متناسب با تغییر معنای آیه، لحن مناسب را انتخاب کند و در پردههای صوتی درست و مناسب به اجرای برنامه بپردازد.
وی در مورد وقف و ابتدا بیان کرد: گاهی اوقات قاری با یک قطعه یک خط و نیم مواجه میشود و تصمیم میگیرد همه آن را یک نفس بخواند و خیال میکند یک و نیم نمره کسب کرده در حالی که با کسب کردن یک و نیم نمره، دو و نیم نمره از دست میدهد لذا برخی اوقات اشکالی ندارد که وقف و ابتدا فدای صوت و لحن شود چرا که در این حالت قاری در وقف و ابتدا یک نمره را از دست میدهد اما در صوت و لحن جبران میکند.
مفهومی خواندن قطعات استفهامی
این مدرس بین المللی قرآن در مورد مفهومی خواندن قطعات استفهامی گفت: در عربی، فارسی و انگلیسی توجه به این نکته ضروری است همواره نت پایانی در هر قطعه باید در پرده بالاتر باشد تا استفهام را به مستمع منتقل کند.
وی در خصوص نحوه اوج گیری قاریان گفت: هر قاری متناسب با مدل صدای خودش باید اقدام به اوج گیری کند و بدانند که پرده مناسب او برای شروع کجا قرار دارد همچنین قاری میتواند در مرحله مقدماتی مسابقات اوقاف در نفس اول اوج گیری را انجام دهد و این کار اشکالی ندارد.
شاه میوه در ادامه افزود: ممکن است حس سه گاه خوانی یک قاری شاد باشد و آیات عذاب را هم اینگونه بخواند اما قاری میتواند مقام صبا را بالای مقام سه گاه اجرا کند تا کیفیت اجرا بالاتر رود و این مطلب نشانگر این است قاری به معنای آیه توجه دارد.
شاه میوه ضمن ارائه نکاتی در مورد مواکبه بیان کرد: مواکبه یعنی برای اجرای مفهوم آیه از طبقات مختلف صدا استفاده کنیم مثلا اگر استفهام یک قطعه را در درجه چهارم بیات نشان میدهیم در صورت استفهامی بودن قطعه بعد آن را در درجه پنجم یا ششم اجرا کنیم تا هم مواکبه یعنی ایجاد تاکید درست روی کلمات ادا شود و هم جمله استفهامی تمام شود.
شاه میوه در خصوص تنفس در قرائت گفت: فرق قاریان ما با قاریان مصری در این است که آنها هم ممکن است در نفس گیری مشکل داشته باشند و نتوانند پر نفس بخوانند اما وقتی نفسشان رو به اتمام است بدون استرس نغمه را اجرا میکنند اما در ایران قاریان ما در صورت کمبود نفس در پایان قطعه دچار مشکل شده و در صوت و صورتشان این مسئله مشاهده میشود. لذا در این مواقع کنترل صوت و چهره بسیار مهم است.
عامل اصلی موفقیت قاریان
وی در مورد عامل اصلی موفقیت قاریان گفت: اگر قاریان میخواهند در سطوح عالی تلاوت کنند باید به لحاظ لحنی کاملا بی عیب قرآن بخوانند و ناکوکی نداشته باشند و موسیقی تلاوت صحیح و سالم باشد چنانکه در کشور مصر برای اجرا در تلویزیون کمیتهای هفت نفر از موسیقی دانان و قاریان تشکیل میشود و قاری باید در همه ابعاد موفق باشد تا به تلویزیون راه پیدا کند.