تلاوت‌های «کامل یوسف» مفاهیم آیات را برای شنونده مجسم می‌کرد
در نشست واکاوی تلاوت‌های استاد «کامل یوسف» از قاریان دوران طلایی قرائت قرآن در مصر، با اشاره به این‌که کامل یوسف علاوه بر تبحر در تلاوت قرآن کریم در تواشیح و ابتهال‌خوانی در اوج است، عنوان شد: تلاوت‌های این قاری، مفاهیم آیات را برای شنونده مجسم می‌کرد.
 |
| نشست واکاوی تلاوت‌های استاد «کامل یوسف» |
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، در ادامه نشست واکاوی تلاوت‌های استاد «کامل یوسف» از قاریان دوران طلایی قرائت قرآن در مصر، «رحیم خاکی» قاری بین‌المللی کشورمان با اشاره به این‌که مطالب و معرفی استاد کامل یوسف فقط در سطح ارائه تیتر باقی ماند، گفت: هر یک از تلاوت‌های ایشان در جلساتی جداگانه باید تحلیل شود و از حضور استادان دیگری به ویژه «خدام‌حسینی» که سالیان زیادی با تلاوت‌های این قاری مصری، قراء زیادی را در کشور تربیت کرده است، استفاده کنیم تا حق این موضوع به طور شایسته ادا شود.
این گزارش حاکی است در ادامه این نشست «محمود لطفینیا» از داوران بین‌المللی کشورمان تصریح کرد: در قرائت مجلسی و استودیویی قاریان بزرگی مانند «ابوالعینین شعیشع» موفق هستند، اما چون شخصا، علاوه بر تجربه تلاوت مجلسی، در استودیو نیز تلاوت داشته‌ام و نیز در ابتدا از سبک مصطفی اسماعیل متأثر بودم، حس و حالی که در قرائت مجلسی داشتم، در استودیو برایم شکل نمی‌گرفت و عجیب است که چگونه شعیشع در استودیو تلاوت‌های اعجاب‌آوری را مثل تلاوت سوره‌های اسراء، مریم و یوسف ارائه می‌کند
| لطفینیا: |
| قاری قرآن برای این‌که احساس صحیحی از تلاوت خود منتقل کند، حتماً باید با زبان عربی آشنا باشد، یعنی به صرف ترجمه نمی‌توان اکتفاء کرد |
وی بیان کرد: کامل یوسف در ابتهال و تواشیح و نیز در تلاوت قرآن در اوج است؛ مانند، طه الفشنی که تلاوت‌هایی؛ مانند سوره ذاریات، حجرات و قاف دارد و ایشان مشهور به انشاد و ابتهال‌خوانی است و یا «محمد نقشبندی» هم خیلی زیبا و دلنشین تلاوت قرآن دارد، اما ویژگی‌های اجرای ابتهال و تواشیح او خیلی برجسته است.
این مدرس قرآن کریم در ادامه نشست، پرداختن به بحث حزن در تلاوت را قابل توجه دانست و گفت: اظهار نظراتی درباره حزن در تلاوت صورت می‌گیرد که با واقعیت منطبق نیست، در وصایای پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع)، تلاوت قرآن همراه با حزن سفارش شده است، بر همین مبنی است که سال‌های سال در عین حالی که در فن قرائت قرآن از موسیقی استفاده میشود، اما این موسیقی هنوز نتوانسته از شئون تلاوت قرآن خارج شود.
وی افزود: علت این است که تمام نغمات و مقاماتی که برای تلاوت قرآن استفاده میشود، در دایره حزن است، اما این تأثر در شنونده و تأثیرپذیری آن در قالب حزن متعارف حالت غم، اندوه و تفکر ویژه است که این موضوع متأثر از صوت خواهد بود؛ یعنی وقتی صدای محمد صدیق منشاوی و یا کامل یوسف را می‌شنوید، این دو از کسانی هستند که جدا از شیوه ارائه، در جنس صدا حزنی نهفته دارند که به درون افراد؛ یعنی نوع توجهی که قاری به قرآن دارد و ارتباط معنوی که با آیات قرآن ایجاد می‌کند، مرتبط است.
 |
| نشست واکاوی تلاوت‌های استاد «کامل یوسف» |
بنابر این گزارش، در ادامه «عباس سلیمی» مجموع نکاتی را که لطفینیا و خاکی، این دو کارشناس قرائت قرآن کریم، درباره تلاوت‌های کامل یوسف مطرح کردند، قابل تجمیع دانست و گفت: می‌توان برخی از این قاریان برتر مصری را واجد هر دو ویژگی برون‌گرایی و درون‌گرایی دانست.
همچنین در این نشست ارتباط تلفنی با «طاروطی»، از قاریان بنام مصری برقرار شد تا نظر وی را درباره تلاوت کامل یوسف به عنوان قاری متقدم قرائت قرآن جویا شویم که طاورطی نظر خود را درباره ابعاد فنی قرائت این استاد مصری این‌گونه بیان کرد: استاد مرحوم شیخ کامل یوسف البهتیمی از بزرگان قرائت مصر و از نسل قدیم قراء است که معروف به نسل طلایی قرائت قرآن کریم هستند؛ استاد کامل یوسف قرائت‌های بسیار زیبا و جذابی را ارائه کرد و این صدای زیبا و دلنشین تأثیر زیادی در نفوس، روح و جان شنوندگان داشت.
وی ادامه داد: او علاوه بر صدای زیبا، توانایی‌های فنی بالایی داشت، به طوری که قرائت زیبا و ادای صوت این قاری بزرگ، معانی و مفاهیم آیات را برای شنونده مجسم می‌کرد و این اسلوب زیبای این استاد در قرائت قرآن از ویژگی‌های ممتاز قرائت وی بود. استاد کامل یوسف از شخصیت‌هایی بود که علاوه بر تلاوت قرآن، مهارت زیادی در زمینه ابتهالات دینی و تواشیح داشت که این در میان قاریان قرآن کریم کم‌نظیر است؛ زیرا تمامی قاریان نمی‌توانند ابتهالات و سرودهای دینی را بسیار قوی ادا کنند.
متن کامل مصاحبه با الطارطی را اینجا ببینید!
| لطفینیا: |
| سال‌های سال در عین حالی که در فن قرائت قرآن از موسیقی استفاده میشود، اما این موسیقی هنوز نتوانسته از شئون تلاوت قرآن خارج شود |
همچنین محمود لطفینیا در پایان سخنان خود، خطاب به قاریان، نا آشنایی با زبان عربی را مشکلی در بین قراء ایرانی دانست و گفت: قاری قرآن برای این‌که احساس صحیحی از تلاوت خود منتقل کند، حتماً باید با زبان عربی آشنا باشد؛ یعنی به صرف ترجمه نمی‌توان اکتفا کرد، این‌که شما ترجمه‌هایی را بخوانید و بخواهید مثل کامل یوسف و یا مصطفی اسماعیل بخوانید، غیر ممکن است، باید با زبان عربی تا حدودی آشنا بود، هر میزان این آگاهی بیشتر باشد، میزان موفقیت قاری با توجه به آن‌چه از مقامات موسیقی می‌داند، بیشتر خواهد شد.
وی تصریح کرد: تلاوت؛ یعنی رساندن پیام و بعد باید به آن پیام عمل کرد، اما برای فراگیری فن تلاوت قرآن، رجوع به قدما و قراء عصر طلایی از ملزومات است، متأسفانه قراء جوان ما به دلیل جذابیت‌های موسیقایی ـ که منطبق با معنی، مفهوم، دقایق و ظرایف تلاوت قرآن نیست ـ با قراء جوان مصر ارتباط برقرار می‌کنند که لازم است، اما قاری باید بر روی تلاوت قراء بزرگی مثل «عبدالفتاح شعشاعی» و «محمد رفعت» مطالعه کند و اگر آیه‌ای از تلاوت محمد رفعت را گوش داد، ممکن نیست که متأثر نشود.
یادآوری میشود، در نشست واکاوی تلاوت‌های استاد «کامل یوسف» که با حضور «عباس سلیمی» پیشکسوت قرآنی، «محمود لطفینیا» و «رحیم خاکی» از قاریان بین‌المللی کشورمان برگزار شد، با اشاره به این‌که کامل یوسف تنها نمونه‌ای است که در دو مقوله قرائت قرآن و ابتهال به تبحر رسیده است، عنوان شد: تلاوت‌های «کامل یوسف» زمینه‌ای رنگی و متنوع از تحریرها و تنوع در لحن است.
