واکاوی فنی تلاوت قاریان ممتاز قرآن زمینهساز دریافت پیام الهی باشد
در نشست تخصصی تحلیل تلاوت قرآن استاد «محمد رفعت» در خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) تاکید شد؛ واکاوی ابعاد فنی تلاوت قاریان ممتاز و مشهور جهان اسلام باید زمینهساز دریافت پیام الهی و تقرب الیالله باشد.
![]() |
نشست تحلیل تلاوت قرآن استاد «محمد رفعت» |
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، نشست تحلیل تلاوتهای قرآن استاد «محمد رفعت» از قاریان ممتاز و برجسته جهان اسلام بعد از ظهر روز یکشنبه، هفتم تیرماه، با حضور «عباس سلیمی»، «عبدالرسول عبایی» و «علیاکبر حنیفی» از پیشکسوتان قرآنی کشورمان و جمعی از علاقهمندان به قرآن کریم در محل سالن شورا ایکنا برگزار شد و بخش نخست گقتوگوهای این نشست از نظر خوانندگان محترم گذشت.
علیاکبر حنیفی، از پیشکسوتان قرآنی کشورمان در ادامه مباحث فنی تلاوت استاد رفعت با تأکید بر اشراف متخصصان بر ظرایف تلاوتهای این قاری ممتاز اظهار کرد: در تلاوتهای استاد رفعت افت و خیزهای فراوان وجود دارد و پردههای صوتی به شدت جا به جا میشوند و این کار تحت قالب خاص و منحصر به فرد و تنها در تلاوتهای ایشان دیده میشود و جا به جایی پردههای صوتی توسط این قاری بزرگ جهان اسلام به حدی است که شاید برای مخاطبان عوام چندان جذاب نباشد.
وی صدای محمد رفعت را از نوع صداهای لخت عنوان و تصریح کرد: به طور طبیعی صدها نوع صدا وجود دارد و ترکیبات صداهای مختلف ممکن است تأثیرات متفاوتی ایجاد کند به طور مثال ترکیب صدای بم و تودماغی طنین بدی ایجاد میکند، هر پدیده طبیعی دارای حجم و هر حجمی دارای طول، عرض و ارتفاع است و صدا هم از این قاعده مستثنی نیست کما اینکه در آییننامه صوت هم یک مولفه با عنوان ارتفاع صدا موجود است و طبق این معیارها در مسابقات نمرهگذاری میشود و در مجموع ترکیب صداها از اهمیت بالایی برخوردار است.
حنیفی اظهار کرد: شاید بر ترکیب صدای استاد رفعت نواقصی وارد باشد اما به دلیل عظمت کارهای لحنی، نورانیت و شیرینی تلاوت ایشان، سراسر تلاوتهای وی از شیرینی خاصی برخوردار است و این حلاوت مذاق انسان را آن چنان شیرین میکند که میل به شیرینی دیگری ایجاد نخواهد شد.
عباس سلیمی، پیشکسوت قرآنی: |
پرداختن به مسائل فنی تلاوتهای استاد رفعت در حد موشکافی دقیق از سوی استادان تا جایی مجاز است که ما را از اصل رسالت تلاوت قرآن کریم، دریافت پیام قرآنی و متخلق شدن به آداب قرآنی باز ندارد |
وی ادامه داد: نه تنها صدای استاد رفعت لخت است بلکه تحریرهای ایشان هم لخت است و این لختی به معنای زیبایی است، حدود ۳۸ نوع تحریر داریم و به همین نسبت ایراد تحریر هم موجود است و با محاسبه تقسیمات این تحریرها شاید امکان ایجاد بیش از ۱۰۰ نوع تحریر در تلاوتها باشد و بهرهمندی از تحریرهای لخت در تلاوتهای استاد رفعت امتیاز محسوب میشود.
این کارشناس مباحث قرآنی اذعان کرد: نعینع، بسیونی و بسیاری از قراء از شیخ محمد رفعت تقلید میکنند و این مهم به خاطر عظمت کارهای ایشان است اما من گمان نمیکنم فردی بتواند همانند تلاوتهای رفعت را تکرار کند.
بنابر گزارش ایکنا حنیفی در ادامه این مبحث گفت: نقد دیگری که بر تلاوتهای استاد رفعت وارد است که شاید هم خود ایشان توجیهی برای این مطلب داشته باشند، تلفظ برخی حروف نظیر لام و یا قاف است که شاید از سوی استادان تجوید چندان مطلوب ارزیابی نشود و بهتر است که در تقلید از این استاد مسلم قرائت قرآن کریم از این مسائل تبعیت نشود.
در ادامه این نشست عباس سلیمی اظهار کرد: پرداختن به مسائل فنی تلاوتهای استاد رفعت در حد موشکافی دقیق از سوی استادان تا جایی مجاز است که ما را از اصل رسالت تلاوت قرآن کریم، دریافت پیام قرآنی و متخلق شدن به آداب قرآنی باز ندارد.
سپس فرازی از تلاوت استاد محمد بسیونی از قاریان معروف جهان اسلام که از مقلدان سبکهای استاد محمد رفعت نیز هست، پخش شد و در ادامه سلیمی خواستار ارائه دیدگاه استاد عبایی در زمینه تلاوتهای ماندگاری از استادان قرائت همچون عبدالباسط شد و گفت: برخی از قاریان سورههایی را تلاوت کردهاند که با وجود بارها تکرار این سورهها شاهد تلاوت اولیه نیستیم و برخی میگویند این حال از سوی خداوند عطا شده است.
![]() |
واکاوی ابعاد فنی تلاوت قاریان ممتاز قرآن زمینهساز دریافت پیام الهی باشد |
عبدالرسول عبایی در پاسخ به این پرسش که آیا حال و هوای استادان قرائت قرآن کریم تأثیری در ماندگاری آثار آنان خواهد داشت، اذعان کرد: به طور کلی تلاوت قرآن کریم انسان را به پروردگار خود وصل میکند چرا که در قرائت قرآن اعجاز است.
وی تصریح کرد: من گاهی با قراء بزرگ از جمله ابوالعینین شعیشع، شحات محمد انور و یا شعبان عبدالعزیز صیاد صحبت میکردم و از آنان در زمینه تفاوتهای تلاوتهایشان و حال زمان این قرائات سئوال میپرسیدم، آنان در جواب میگفتند تمام تلاوتهای ما یکسان است و من میخواهم بگویم ما وقتی قرآن تلاوت میکنیم با خدا و نور الهی وصل میشویم و باید در هر حالی ضمن رعایت احکام تجویدی به تقرب الهی نیز اهتمام ویژه داشته باشیم.
عبایی در پایان یادآور شد: تلاوت قرآن محض تفریح و سرگرمی نیست بلکه جنبه تعبدی دارد و ما را به نور پروردگار متصل میکند و نغمات باید در خدمت قرآن کریم و کلام الهی باشند، بر این اساس است که قراء بزرگ قدیمی و پیشکسوت در وادی قرائت قرآن کریم هنگام تلاوت آیات معجزه الهی اثرگذار هستند.