سبک و طریق

2 سبک

سبک ها در تلاوت قرآن می توانند برخاسته از مکاتب یاد شده باشند. بنابراین سبک زیرشاخه مکتب است. سبک یا اسلوب در تلاوت، میزانی از نوآوری و ابداع است. هم در محتوا و هم در صورت تلاوت شکل گرفته و می تواند مخاطبان و رهروانی را به دنبال خود بکشد. تفاوت مهم سبک با مکتب را می توان در این موضوع دانست که صاحب مکتب علاوه بر شیوه اداء مستقل، دارای طرز تفکر جدید و مستقلی نیز هست در حالیکه در مورد صاحب سبک فقط مسئله استقلال در شیوه لحن و اداء مطرح است. بدیهی است سبک ها همواره از یک روند زمانی چند ساله بوجود آمده و خلق الساعه نیستند. همانطور که قبلاً اشاره شد بسیاری از قراء صاحب سبک جهان در ابتدا از شیوه دیگران تقلید نموده و طی یک دوره 10 تا 20 ساله توانسته اند به استقلال در سبک دست یابند. اساساً تا تقلید نباشد ابداع هم محقق نخواهد شد. تا وقتی قاری از آنچه پیش از او اتفاق افتاده آگاهی نداشته باشد و بدان واقف نباشد چگونه خواهد توانست دست به نوآوری بزند؟

گاه ممکن است چند قاری صاحب سبک متعلق به یک مکتب باشند بنابراین تعداد سبک ها می تواند بسیار بیشتر از مکاتب تلاوت باشد. با عنایت به این توضیحات، تعدادی از سبک های مشهور تلاوت در مصر را می توان به نام اشخاص ذیل ثبت نمود: اساتید محمد محمود سلامه، طه الفشنی، محمود عبدالحکم، محمود خلیل الحصری، ابوالعینین شعیشع، کامل یوسف البهتیمی، محمود علی البنا، سعید مسلم، محمود رمضان، محمود حمدی الزامل، محمد احمد شبیب، شحات محمد انور، محمد عمران، شعبان عبدالعزیز صیاد، سید متولی عبدالعال، راغب مصطفی غلوش، محمد بسیونی، محمد اللیثی و …

 

3 – طریق

آنچنان که بیش از این هم اشاره گردید در برخی موارد در شیوه یک قاری، تعلق خاصی به یک سبک مشهور دیده می شود. در حقیقت قاری سعی می نماید مبنای کار خود را استفاده از یک سبک مشخص قرار داده اما تغییراتی در ظاهر و نمای سبک اصلی ایجاد نماید. به طوری که برای اهل فن معلوم است که این تغییرات در محتوا و برنامه ها صورت نگرفته است. برای مثال استفاده از تحریرهای بیشتر یا کمتر در برخی از نغمات مشابه، تغییر جزئی در قفلات، بکاربردن ترکیبات بیشتر و یا موتیف سازی های جدید در نغمات سبک مورد تقلید و … از جمله این موارد هستند. نمونه اینگونه قراء در نسل جدید مصر دیده می شوند و در یکی دو نسل پیش تر نیز وجود داشتند. مثلاً در این گروه می توان به افرادی مانند عوضین مغربی، احمد نعینع، فتحی ملیجی که با سبک مبنایی مصطفی اسماعیل تلاوت می کنند اشاره نمود. همچنین انور و محمود شحات که سبک پدر خود را اساس کار خود قرار داده اند و یا احمد الرزیقی که از سبک منشاوی ها و عبدالباسط تبعیت می کند. در این بین قاریانی همچون محمد هُلیّل، فرج الله الشاذلی، محمد اسماعیل الشریف و عبدالوهاب طنطاوی را هم می توان صاحب طریق دانست.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *