«محمود علی‌البناء» مؤسس «نقابه‌القراء» بود

در نشست واکاوی ابعاد فنی تلاوت‌های قرآن استاد محمود علی‌البناء، یک کارشناس قرآنی گفت: استاد علی‌البناء جمعیت نقابه‌‌القراء را در سال ۱۹۸۳ تأسیس ‌کرد و با توجه به احترامی که برای استاد عبد‌الباسط قائل بود وی را به عنوان رئیس و خود را به عنوان نائب‌رئیس معرفی کرد.

به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، نشست تحلیل تلاوت‌های قرآن «محمود علی‌البناء» قاری ممتاز مصری از سلسله نشست‌های واکاوی ابعاد فنی تلاوت‌های قاریان برجسته قرائت قرآن کریم با حضور «عباس سلیمی» پیشکسوت قرآنی، حجت‌‌الاسلام و المسلمین «محمدرضا شهیدی‌پور» کارشناس قرآنی و «مهدی قره‌شیخلو» قاری بین‌المللی و از داوران مسابقات قرآنی برگزار شد.

در این نشست، شهیدی‌پور در مورد تلاوت‌های علی‌البناء گفت: شخصیت استاد محمود علی‌البناء شخصیت چندگانه و در واقع می‌شود گفت شخصیتی است چند بعدی؛ اولاً وی دارای صدای بسیار زیبا و ملکوتی بود که می‌توان گفت صوت‌المحب ‌الملائکه است؛ از نظر چهره بسیار زیبا و چهره آرامی داشت. از نظر لباس فردی خوش ‌لباس و پوشش زیبایی دارد به همه این‌ها توجه داشت، از نظر اخلاق نیز فردی بسیار خوش‌‌خلق بود.

وی افزود: به جز بحث قرائت، شخص استاد محمود علی‌البناء جزء جمعیت جوانان مسلمانان در مصر بود، تحت عنوان شباب‌المسلمین و علاوه بر ورزش به کارهای سیاسی هم می‌پرداخت، منتها وی در کارهای ورزشی و گروه کشتی در همان جمعیت با توجه به این‌که شخصیت‌هایی مثل شیخ محمود شلتوت سخنرانی می‌کردند، البته این شخص گاهی جنبه سیاسی هم ‌پیدا می‌کرده است.

علی‌البناء؛ شخصیتی است چند بعدی

شهیدی‌پور در ادامه سخنانش تصریح کرد: محمود علی‌البناء آغازگر تلاوت در آن جلسه بوده است، قبل از این‌که حتی در رادیو قاهره اجازه قرائت پیدا کند. به گونه‌ای که رادیو قاهره اولین تلاوت خود شیخ محمود علی البناء را قبل از این‌که اجازه قرائت داشته باشد، در سال ۱۹۴۷ میلادی مستقیم پخش می‌کند، وی سال ۱۹۴۸ میلادی اجازه قرائت پیدا می‌کند.

وی در مورد این‌که علی‌البناء شخصیتی چند بعدی است، اظهار کرد: بنده فکر می‌کنم چرا این شخصیت، شخصیت چند بعدی است، بعد از فوت وی این مسئله فاش و روشن‌‌ می‌شود که شخص استاد محمود علی‌البناء از اولاد امام هادی(ع) است که نسب وی با ۲۶ واسطه به امام هادی(ع) می‌رسد و این شخص جزء اشراف و سادات است. در مصر به این گروه سادات‌الاشراف می‌گویند و برای محمود علی‌البناء شجره‌نامه دقیقی وجود دارد که توسط دختر او، آمال‌البناء منتشر شده و می‌بینید که واقعاً این ظرفیت وجود دارد که این صدای زیبا، این چهره زیبا و جمال قرائت و صوت و اخلاق در او هست به خاطر این است که از ذریه رسول ‌الله(ص) است.

این کارشناس قرآنی در مورد خانواده علی‌البناء گفت: از طرف دیگر محمود علی‌البناء دارای خانواده پرجمعیتی بود، وی دارای چهار برادر، سه خواهر، ۵ پسر و دو دختر بود که معمولاً با هم زندگی می‌کردند. خود وی از عوائدی که در قرائت قرآن داشت و معمولاً هم با کسی چیزی را تعیین نمی‌کرد، اما هر چه به دست می‌آورد انفاق می‌کرد برای خواهران، برادران و علاقه‌مندانشان و حتی قاریانی که معمولا امکان قرائت در محافل را نداشتند.

تأسیس جمعیت نقابه‌القراء

وی قرائت علی‌البناء در رادیو را زودتر از عبدالباسط در رادیوی مصر اعلام و تأکید کرد: علی‌البناء با توجه به قرائت زیبایی که داشته قبل از استاد عبدالباسط قرائت را در رادیوی مصر را شروع ‌کرد، استاد عبدالباسط در سال ۱۹۵۱، سه سال بعد قرائت را در رادیو مصر شروع کرد، منتها این دو با هم خیلی دوست و رفیق بودند.

وی افزود: استاد محمود علی‌البناء جمعیت نقابه‌‌القراء را در سال ۱۹۸۳ تأسیس ‌کرد، ولی راجع به همین مسأله بیش از بیست سال تلاش ‌کرد و زحمت ‌کشید، تا بالاخره این نقابه‌‌القراء از مجلس مصر رأی می‌آورد و وی استاد عبد‌الباسط را به عنوان رئیس این نقابه معرفی می‌کند، یعنی استاد عبدالباسط را بر خود مقدم می‌‌داند و خود را به عنوان نائب‌رئیس وی می‌داند.

این داور بین‌المللی قرآن کریم تصریح کرد: اکنون هم در واقع نقیب، شیخ ابوالعینین شعیشع است که به عنوان نقیب‌القراء مشهور است. نکته دیگری که می‌خواهم در رابطه با بحث شخصیت استاد محمود علی‌البناء با توجه به این‌که وی در ۴ مسجد قاری و راتب بود، این است که می‌دانید که در مصر اولاً مساجد را برای این‌که آباد و احیاء باشد فقط بحث برگزاری نماز در آن‌ها مطرح نیست بلکه جلسات تلاوت قرآن، جلسات قرآنی، محافل قرآنی و سخنرانی‌ها هم در آن برگزار می‌شود.

شهیدی‌‌پور تأکید کرد: از طرف دیگر هم برای این‌که قاریان کرسی قرائت داشته باشند هر کدام برای یک مسجد قرائت می‌کند. اولین مسجدی که استاد محمود علی‌البناء قرائت کرد مسجد عین‌الحیاه در قاهره بود، مسجدی که در آن بعد‌ها خطبه‌های «محمود بجرمی» خطیب توانا و مشهوری که سخنرانی‌هایش و خطابه‌هایش معروف است و محمود علی‌البناء به دعوت مرحوم شهید مفتح به جبهه دعوت می‌شود و در مسجد قبا در همان سال انقلاب (۱۳۵۷) یا حالا قبل از آن ۵۶ تلاوت می‌کند به هر حال این‌ها نشان می‌دهد که شخصیت سیاسی هم داشت.

این مدرس قرآن کریم در ادامه سخنانش گفت: بعد از مسجد الملک، وی امام قاری مسجد الرفاهی ‌شد و بعد به مدت ۲۵ سال وی توفیق پیدا کرد که در مسجد سید‌احمد البدوی در طنطاو به عنوان قاری آن‌جا است، سید‌احمد بدوی از شخصیت‌های عرفانی مصر و کسی است که قاری آن مسجد است کاملا در روحیه و رفتارش تأثیر دارد. همین قرائت‌های بسیار زیبا اکثرا یا در مسجد بدوی هست یا مسجد سید‌علی الروبی یا مسجد امام حسین (ع) در قاهره و این بر فضای تلاوت تأثیر دارد.

وی تصریح کرد: نهایتاً بعد از فوت استاد محمود خلیل‌الحصری وی به مدت پنج سال قاری مسجد امام حسین(ع) قاهره شد. البته بعد از محمود علی‌البناء استاد عبدالباسط تا پایان عمر در آن‌جا تلاوت می‌‌کرد. به هر حال بنده فکر می‌کنم استاد محمود علی‌البناء شخصیت چند بعدی داشت؛ زمانی که به بررسی قرائت او می‌پردازیم می‌بینیم که کاملا در اوج است، در بخش سیاسی هم فعالیت سیاسی داشت، در بخش کمک به تنگ‌دستان و مستمندان بسیار برجستگی داشت و کاملا زبان‌زد بود.

شهیدی‌پور تدکید کرد: در مجموع می‌بینیم اگر قرائت استاد محمود علی‌البناء این برجستگی را دارد که واقعاً به دل می‌نشیند، به خاطر این است که از دل بر می‌خیزد که اگر انسان از دل و قلبش قرائت کند این تلاوت بر دل می‌نشیند و می‌بینم که این شخصیت استاد محمود علی‌البناء تحت تأثیر قرائت خود بوده است.

وی افزود: علی‌البناء عنوان می‌کند که من وقتی که در مسجد پیامبر(ص) در مدینه منوره تلاوت می‌کردم آیات سوره احزاب «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِیرًا» را هفت‌بار تکرار کردم و به شدت به گریه افتادم و مستمعین هم به گریه افتادند و این‌رو در خاطراتش نقل می‌کند که در شبکه‌های اینترنت هست و کتابی هم توسط دختر ایشان آمال‌البناء که روزنامه‌نگار است، منتشر شده که کاملاً این مباحث را به تفصیل آورده است که قابل استناد است.

شهید‌ی‌پور در پایان سخنانش گفت: منتها سؤالی که استاد «سلیمی» بیان کردند، در مورد سیادت علی‌البناء، واقعاً بنده زمانی که تلاوت‌ سال‌های ۱۳۴۸ برابر با ۱۳۴۸ هجری شمسی را شنیدم، بنده خیلی طرفدار تلاوت استاد عبدالباسط و منشاوی بودم، اما زمانی که این را گوش دادم، دیدم یک حال و هوای دیگری دارد، یعنی آن حزنی که در قرائت شیخ محمود علی‌البناء است از صدا و لحنش نیست، بلکه از شخصیتش است و اکنون برای بنده قابل احساس است، ولی قابل توصیف نیست، یعنی واقعا گاهی یک احساسی انسان در تلاوت فردی دارد که وقتی چهره را هم می‌بیند احساس وقار و صلابت می‌کند، چه برسد به تلاوت و این در تلاوت مشهود است.