چرا باید قرآن را بشناسیم؟ (مقدمه)
بسم الله الرحمن الرحیم
انّ هذا القرءان یهدی للتی هی اقوم
چرا باید قرآن را بشناسیم؟
(مقدمه)
انسان موجودی است که از دو بُعد الهی و جسمانی تشکیل یافته است. انسان موجودی است که از ماده خلق شده ( و لقد خلقنا الانسان من سلاله من طین ) (همانا انسان را از گل خالص خلق کردیم مؤمنون ۱۲ ) و در عین حال نیز خُلق و خوی خدایی و الهی نیز دارد (و نفخت فیه من روحی) (از روح خودم در آن دمیدم حجر ۲۹). بی شک مادی بودن انسان و وابسطه بودن وی به تعلقات مادی، بهانه و راهی است که وی را دچار لغزش ها و کج فکری ها می کند. گاه این لغزش ها و کج فکری ها منجر به تکذیب حق و حقیقت و انکار وجود خداوند متعال خواهد شد.
زیرا تعلق داشتن شکل انسان به جهان ماده یا دنیا و خاصیت ذاتی در آفرینش این بخش، خود باعث کج فکری ها و انحراف ها می باشد. خاصیت دستیابی سریع و سهل الوصول به لذایذ مادی و به دنبال آن احساس رضایت از کسب لذات ملموس، همگی باعث می شود که انسان به وجه مادی بیشتر توجه نشان داده و از خدا غافل شود. لذا خداوند متعال برای هدایت انسان ها، حجت هایی را فرستاده است که وی را از توجه صرف به مادیات دور کرده و توجه وی را به جای دیگری متوجه سازد. این حجت ها شامل موارد متعدد از جمله پیامبران، اولیاء خدا، ائمه معصومین (ع)، خلقت طبیعت و…. و در کنار این موارد، کتب آسمانی از این جمله اند. کتب آسمانی به منزله کتابچه راهنمای زندگی بشریت هستند و برای انسان ها فرستاده شده است تا وی را از محیط حیوانی و زودگذر به محیط جاودان رهنمود سازد. ذکر قصص مختلف و متنوع در قرآن کریم مبنی بر عدم توجه به دنیاطلبی و دنیا خواهی از این جمله است. برای مثال می توان به قصه اصحاب کهف، اصحاب رقیم و …. اشاره کرد که بر ضد دنیا طلبی و کسب لذایذ زودگذر از وطن خود هجرت کرده و در این را استقامت ورزیدند. در مقابل هم می توان به تناوب به داستان فرعون، هامان، قارون، بلعم باعورا و ….. اشاره کرد که به علت توجه بیش از اندازه به دنیا و لذایذ ان در عاقبت منکر خدا و ادعای خدایی کردند.
اما چرا باید قرآن را بشناسیم؟
با تکامل بشر و دستیابی وی به علوم و ابزار مختلف، این مسئله انکار ناشدنی است که همیشه انسان ها از روی فطرت خود مایل به تعظیم و بزرگداشت شخصی بوده اند. این شخصیت که از نظر آنان مورد تعظیم و احترام است همان خدا است که به شکل های گوناگون مورد پرستش قرار می گیرد. با بررسی ادیان غیر ابراهیمی نیز به این مسئله دست پیدا می کنیم که انسان ها همیشه علاقمند به پرستش موجودی بزرگ و قادر و توانا بوده و در نوشته ها و کتب مقدسی که از خود به جای گذاشته اند این مسئله را بازگو کرده اند. در ادیان غیر ابراهیمی که همگی در مسئله شرک به باریتعالی مشترک هستند، خداوند به شکل بت و اجسام مختلف مورد پرستش قرار گرفته و می گیرد.
توجه ما مسلمانان به قرآن در واقع، توجه به راه های صحیح شناخت خدا و دوری از شرک و جهالت می باشد. توجه و شناخت قرآن، ابزار فرعونی زندگی نکردن و الهی بودن است. بدون شک یکی از مهمترین مباحثی که در قرآن بارها به آن اشاره شده است مسئله توحید می باشد. شناخت توحید در واقع، در مسیر خدایی بودن است. انس و فرا گرفتن قرآن توسط ما در واقع قرار دادن خود در مسیر خدایی بودن است. قطعاً مهمترین هدف فراگیری قرآن همین مسئله است. انس با تلاوت قرآن، مطالعه و تحقیق در ابواب مختلف قرآنی، تفکر و تعقل در مفاهیم گهربار قرآن همگی ابزارهای خدایی شدن است که در کتاب مقدس ما مسلمانان یعنی قرآن به آن اشاره شده است. توجه فوق العاده قرآن به مسئله تفکر و تعقل و دور شدن انسان به واسطه تعقل از مرحله حیوانیت یکی از مهمترین اهداف نزول می باشد. لذا بر ماست که به عنوان یک مسلمان که افتخار محبت اهل بیت (ع) را نیز بر دوش می کشیم، هر روز به قرآن کریم متمسک شده و راه های خدایی شدن را از اهل ذکر (فسئلوا اهل الذکر) جستجو نماییم. باشد که همگی ما روز به روز با قرآن بیشتر مأنوس شده و در عمل به دستورات و اصول تربیتی آن کوشا باشیم.
محمد کاکاوند
مدرس مجمع قاریان قرآن کریم
