بزرگترین قاریان قرآن فقط قادر به تقلید جزئی از تلاوتهای «رفعت» هستند
یکی از داوران مسابقات بینالمللی قرآن کریم گفت: قاریان برتر جهان اسلام اذعان دارند که پس از تلاش بسیار شاید فقط بتوانند جزئیاتی از تلاوت «محمد رفعت» را ارائه کنند و از پیادهکردن همه ردیفهای صوتی و لحنی او عاجز هستند.
![]() |
«محمود لطفینیا» از داوران بینالمللی کشورمان |
«محمود لطفینیا» از داوران بینالمللی کشورمان در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) با بیان این مطلب گفت: در یک برهه زمانی بزرگان قرائت قرآن محدود به تعدادی اندکی بود، از جمله شیخ «محمد رفعت» که پخش تلاوتهایش از رادیو قرآن مصر ایشان را به شهرت رساند و بسیاری را علاقهمند کرد تا از او تقلید کنند.
وی افزود: در زندگینامههای استادانی چون «عبدالباسط محمد عبدالصمد» و «علیالبناء» و بسیاری دیگر از قراء، توجه به سبک و استماع تلاوتهای رفعت مورد نظر بوده است، اما این یک حقیقت است که هیچ کدامشان نتوانستند، تلاوتی مانند مرحوم رفعت را به تمام تقلید کنند.
لطفینیا با اشاره به اینکه تقلید از تلاوتهای رفعت به حدی مشکل است که در مصر هر چند سال یک بار مسابقاتی برای تقلید از سبک ایشان برپا میشود، گفت: قاریان و بزرگان قرائت مصر در این مسابقات سعی میکنند به شیوه شیخ رفعت بخوانند، این قاریان خود اذعان دارند که پس از تلاش بسیار شاید فقط بتوانند، جزئیاتی از تلاوت ایشان را ارائه کنند و از پیادهکردن همه ردیفهای صوتی و لحنی او عاجز هستند.
این داور بینالمللی تصریح کرد: هر قاری به ویژه در حد و اندازه رفعت و با توجه به خصوصیات صوتی، بافت ذهنی و فهماش از هنر تلاوت قرآن، در روند تلاوتهایش ابداعاتی خواهد داشت، مثلا از استاد «احمد ندا» ــ از قاریان دوره اول عصر طلایی قرائت قرآن مصر ــ تلاوتی ضبط و ثبت نشده و یا حداقل به دست ما نرسیده است، ندا و «علی محمود» همزمان با رفعت بزرگترین قراء مصر بودند؛ اما نتوانستند به حد رفعت به شهرت برسند، زیرا صدای رفعت از طریق رادیو قرآن مصر معروف شد.
وی نقش رادیو قرآن مصر را در شهرت و ایجاد استقبال عمومی از تلاوتهای رفعت به نسبت سایر قراء، بسیار مهم ارزیابی کرد و افزود: اگرچه ایشان از قاریان بزرگ مصر بود، اما قاریان همعصرشان مانند «عبدالفتاح شعشاعی» نیز بودند و هر کدام از قراء، ابداعاتی داشتند.
محمود لطفینیا: |
اگرچه ایشان از قاریان بزرگ مصر بود، اما قاریان همعصرشان مانند «عبدالفتاح شعشاعی» نیز بودند و هر کدام از قراء، ابداعاتی داشتند |
لطفینیا ادامه داد: قاریانی مانند رفعت که بداههخوانی میکرد و ردیف صوتی و لحنی برنامهریزی شده و مشخصی برای تلاوتهایش نداشت هر تلاوتش سرشار از ابداعات است، وقتی مستمع به تلاوتهای رفعت گوش میدهد، باید با کلمات و حرفها پیش رود و دقت کند که او با این کلمات چه میکند.
این کارشناس قرآن کریم افزود: با توجه به ردیف صوتی و بافت ذهن قرائی مانند رفعت، شعشاعی، ندا، محمود و حتی قاریان دوران پایانی عصر طلایی قرائت قرآن مصر، مانند مصطفی اسماعیل و محمد صدیق منشاوی و شعیشع، همه دارای نوآوریهایی در سبک تلاوت قرآن بودهاند.
وی در پایان انتخاب بهترین تلاوت استاد رفعت را کاری بس مشکل دانست و تلاوتهای ایشان از سورههای مبارکه کهف، اسراء، هود، یونس و مریم را به عنوان تلاوتهایی که از شنیدن آن سرشار از شور معنوی میشود، نام برد و افزود: تمامی تلاوتهای رفعت فنی و زیبا است و بیشک قاریای در این پایه عالی میخواند و امثال این قاریان که به صورت حرفهای قرائت قرآن دارند، بیش از ۸۰ درصد تلاوتهایشان فنی و حرفهای است، چون فضای محافل مصر ایجاب میکند که یک قاری خود را در سطح بالایی نشان دهد.
یادآوری میشود، در بخش نخست گفتوگو با لطفینیا یکی از داوران مسابقات بینالمللی قرآن کریم گفت: نامشخص بودن ردیفهای لحنی و صوتی در تلاوتهای استاد رفعت پیچیدگی تلاوتهایش را افزایش داده و تقلید از سبکش را برای دیگر قراء مشکل ساخته است.